ਗੈਜੇਟ ਡੈਸਕ : ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਦੇ ਇਸ ਯੁੱਗ ਵਿੱਚ, ਧੋਖਾਧੜੀ, ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਧੋਖਾ ਦੇਣਾ, ਆਮ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਆਨਲਾਈਨ ਯਾਨੀ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਰਾਹੀਂ ਠੱਗਣਾ ਹੁਣ ਇੱਕ ਆਮ ਗੱਲ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਵਟਸਐਪ ਇੱਕ ਅਜਿਹਾ ਔਨਲਾਈਨ ਮਾਧਿਅਮ ਹੈ ਜਿਸ ਰਾਹੀਂ ਅੱਜਕੱਲ੍ਹ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਧੋਖਾਧੜੀ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਅਸੀਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਇੱਕ ਨਵੀਂ ਕਿਸਮ ਦੇ ਵਟਸਐਪ ਘੁਟਾਲੇ ਬਾਰੇ ਦੱਸਣ ਜਾ ਰਹੇ ਹਾਂ।
ਦਰਅਸਲ, ਅੱਜਕੱਲ੍ਹ ਵਟਸਐਪ ਰਾਹੀਂ ਧੋਖਾਧੜੀ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਸਾਈਬਰ ਅਪਰਾਧੀ ਮੁੱਖ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਵਟਸਐਪ ਰਾਹੀਂ ਆਮ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ 3 ਸੰਦੇਸ਼ ਭੇਜਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ‘ਤੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰਨ ‘ਤੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਵਟਸਐਪ ਉਪਭੋਗਤਾ ਧੋਖਾਧੜੀ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਆਓ ਤੁਹਾਨੂੰ ਇਨ੍ਹਾਂ 3 ਸੰਦੇਸ਼ਾਂ ਬਾਰੇ ਦੱਸਦੇ ਹਾਂ।
ਇਨਾਮ ਜਿੱਤਣ ਦਾ ਸੁਨੇਹਾ
ਵਟਸਐਪ ‘ਤੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਭੇਜੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਫਰਾਡ ਮੈਸੇਜਾਂ ‘ਚੋਂ ਸਭ ਤੋਂ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹੈ ਇਨਾਮ ਜਿੱਤਣ ਦਾ ਸੰਦੇਸ਼। ਅਪਰਾਧੀ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਵਟਸਐਪ ‘ਤੇ ਸੰਦੇਸ਼ ਭੇਜਦੇ ਹਨ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਇਨਾਮ ਜਿੱਤ ਲਿਆ ਹੈ! ਅਜਿਹੇ ਸੰਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਨਾਲ, ਇੱਕ ਲਿੰਕ ਜਾਂ ਲੱਕੀ ਡਰਾਅ ਵਰਗਾ ਕੋਈ ਚੀਜ਼ ਭੇਜੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਉਪਭੋਗਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਲੱਕੀ ਡਰਾਅ ਜਿੱਤਣ ਅਤੇ ਲੱਖਾਂ ਰੁਪਏ ਦਾ ਇਨਾਮ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਲਈ ਇਸ ਲਿੰਕ ‘ਤੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰਨ ਲਈ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕ ਅਜਿਹੇ ਫਰਜ਼ੀ ਅਤੇ ਝੂਠੇ ਘੁਟਾਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਫਸ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਫਿਰ ਉਸ ਲਿੰਕ ‘ਤੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਕਈ ਵਾਰ, ਉਸ ਲਿੰਕ ਰਾਹੀਂ, ਘੁਟਾਲੇ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਉਪਭੋਗਤਾ ਦੇ ਫੋਨ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ ਕਈ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਡੇਟਾ ਨੂੰ ਕਾਪੀ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਪਭੋਗਤਾ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਨੁਕਸਾਨ ਝੱਲਣਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ।
ਨੌਕਰੀ ਦੀ ਸੂਚਨਾ ਸੁਨੇਹਾ
ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਇਸ ਸਮੇਂ ਬੇਰੁਜ਼ਗਾਰੀ ਦਾ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਦੌਰ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਹਰ ਰੋਜ਼ ਕਰੋੜਾਂ ਲੋਕ ਰੁਜ਼ਗਾਰ ਦੀ ਭਾਲ ਵਿੱਚ ਹਨ ਅਤੇ ਸਾਈਬਰ ਅਪਰਾਧੀ ਇਸ ਦਾ ਫਾਇਦਾ ਉਠਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਉਹ ਵਟਸਐਪ ਰਾਹੀਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਨੌਕਰੀ ਦੇ ਆਫਰ ਭੇਜਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਪੇਸ਼ਕਸ਼ ਇੰਨੀ ਆਕਰਸ਼ਕ ਹੈ ਕਿ ਇੱਕ ਵਿਅਕਤੀ ਜੋ ਮਹੀਨਿਆਂ ਤੋਂ ਨਵੀਂ ਨੌਕਰੀ ਦੀ ਭਾਲ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਤੁਰੰਤ ਉਸ ਫਰਜ਼ੀ ਨੌਕਰੀ ਦੇ ਜਾਲ ਵਿੱਚ ਫਸ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਘੁਟਾਲੇ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਦੁਆਰਾ ਭੇਜੇ ਗਏ ਲਿੰਕ ‘ਤੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ਅਜਿਹੇ ਲਿੰਕ ‘ਤੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰਨ ਨਾਲ ਤੁਹਾਡਾ ਮੋਬਾਈਲ ਡਾਟਾ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਦੇ ਮੋਬਾਈਲ ਜਾਂ ਸਿਸਟਮ ‘ਤੇ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਘੁਟਾਲੇ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਤੁਹਾਡੀ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦੀ ਮੰਗ ਕਰਦੇ ਹੋਏ, ਕਿਸੇ ਵੀ ਜਾਅਲੀ ਕੰਪਨੀ ਦੇ ਅਸਲੀ ਦਿੱਖ ਵਾਲੇ ਫਾਰਮ ਭਰਨ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਉਪਭੋਗਤਾ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਭਰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਜਮ੍ਹਾਂ ਕਰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਪੂਰੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਘੁਟਾਲੇ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਘਪਲੇਬਾਜ਼ ਨੌਕਰੀ ਭਾਲਣ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਕੁਝ ਪੈਸੇ ਜਮ੍ਹਾਂ ਕਰਵਾ ਕੇ ਨੌਕਰੀ ਦਿਵਾਉਣ ਦਾ ਲਾਲਚ ਵੀ ਦਿੰਦੇ ਹਨ।
ਬੈਂਕ ਅਲਰਟ ਦੁਆਰਾ ਧੋਖਾਧੜੀ
ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੋ ਤਰੀਕਿਆਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਇਕ ਹੋਰ ਡਰਾਉਣਾ ਤਰੀਕਾ ਹੈ ਬੈਂਕ ਅਲਰਟ। ਘੁਟਾਲੇਬਾਜ਼ ਆਮ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਬੈਂਕ ਅਲਰਟ ਦੇ ਰੂਪ ‘ਚ ਵਟਸਐਪ ਮੈਸੇਜ ਭੇਜਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਦੇਖ ਕੇ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਮੈਸੇਜ ਅਸਲ ‘ਚ ਬੈਂਕ ਤੋਂ ਆਇਆ ਹੈ। ਇਸ ਸੰਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ, ਘੁਟਾਲੇ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਤੁਹਾਨੂੰ ਜਲਦੀ ਤੋਂ ਜਲਦੀ ਆਪਣੇ ਬੈਂਕ ਖਾਤੇ ਦੀ ਕੇਵਾਈਸੀ ਕਰਵਾਉਣੀ ਪਵੇਗੀ, ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਤੁਹਾਡਾ ਖਾਤਾ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇਗਾ, ਜਾਂ ਇਸ ਵਿੱਚੋਂ ਕੁਝ ਪੈਸੇ ਕੱਟ ਲਏ ਜਾਣਗੇ।
ਮੈਸੇਜ ਵਿੱਚ ਫਰਜ਼ੀ ਕੇਵਾਈਸੀ ਕਰਨ ਦਾ ਲਿੰਕ ਵੀ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਇੱਕ ਫੋਨ ਨੰਬਰ ਵੀ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਤਾਂ ਜੋ ਉਪਭੋਗਤਾ ਡਰ ਦੇ ਮਾਰੇ ਘਪਲੇਬਾਜ਼ ਨੂੰ ਖੁਦ ਕਾਲ ਕਰ ਸਕੇ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਵੀ, ਘੁਟਾਲੇਬਾਜ਼ ਆਮ ਉਪਭੋਗਤਾਵਾਂ ਦੇ ਮੋਬਾਈਲ ਵੇਰਵੇ ਜਾਂ ਨਿੱਜੀ ਵੇਰਵੇ ਚੋਰੀ ਕਰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪੈਸੇ ਦੇ ਕੇ ਠੱਗਦੇ ਹਨ।
ਅਜਿਹੀ ਧੋਖਾਧੜੀ ਤੋਂ ਬਚਣ ਦਾ ਤਰੀਕਾ
ਧੋਖਾਧੜੀ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਤਰੀਕਿਆਂ ਨਾਲ ਸੰਦੇਸ਼ ਭੇਜਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ, ਅਤੇ ਘੁਟਾਲੇ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਹਮੇਸ਼ਾ WhatsApp ਜਾਂ ਕਿਸੇ ਵੀ ਔਨਲਾਈਨ ਮਾਧਿਅਮ ਰਾਹੀਂ ਧੋਖਾਧੜੀ ਕਰਨ ਲਈ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਅਤੇ ਨਵੇਂ ਤਰੀਕੇ ਅਪਣਾਉਂਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਇੱਕੋ ਇੱਕ ਉਦੇਸ਼ ਉਪਭੋਗਤਾਵਾਂ ਦੇ ਖਾਤਿਆਂ ਤੋਂ ਪੈਸੇ ਚੋਰੀ ਕਰਨਾ ਹੈ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਹਰੇਕ ਉਪਭੋਗਤਾ ਨੂੰ ਵਟਸਐਪ ਜਾਂ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਐਪ ਰਾਹੀਂ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਅਣਜਾਣ ਲਿੰਕ ‘ਤੇ ਕਲਿੱਕ ਨਹੀਂ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੰਬਰਾਂ ‘ਤੇ ਸੰਪਰਕ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਉਪਭੋਗਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ‘ਤੇ ਧੋਖਾਧੜੀ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਨ ਦਾ ਸ਼ੱਕ ਹੈ, ਤਾਂ ਉਹ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਦੁਆਰਾ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਲਾਂਚ ਕੀਤੇ ਗਏ ਪੋਰਟਲ ਚਕਸ਼ੂ ਰਾਹੀਂ ਸਿੱਧੇ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਟੀਮ ਨੂੰ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ।